Störtum logni

  Störtum logni, herðum frostið. kólnun jarðar af mannavöldum.  Hlýjnun jarðar eða frysting og þá af mannavöldum.  Frost fyrir norðan, minna fyrir sunnan.  Litla ísöld nýafstaðin hlýjindi á döfinni. Margur veit ekki sitt rjúkandi ráð. Hvernig viðraði á norðurslóðum um 700 á Íslandi og Grænlandi, í Skandinavíu og á Bretlandeyjum?  Lagnaðarís á Themsá.  Hvernig viðraði í Rómaveldi til forna. Landaurar, lögaurar.  Kapút, kapítal, kúgildi verðeining, ein kýr.eitt hundrað á landsvísu jafngilt sex ám, loðnum og lembdum í fardögum á vori, eða 120 álnum vöruvaðmáls, eitthundrað  í jörð, sem framfleytir einni kú eðe sex ám, skreiðarverð, lengstum sex vættir eða 240 fiskar á móti kúgildi, smjör, silfur.

Staðall

  Rökhyggja, Descartes, Spinosa, Leibniz, raunhyggja, John Locke,Berkeley, Hume; tveir meginstraumar vestrænnar heimspeki.  Russell og Wittgenstein á tuttugustu öld.  John Locke, Newton, Voltaire, Altunga og Leibnis.  John Locke hefur almennt verið eignaðar hugmyndalegar undirstöður bæði frjállynds lýðræðis og nútíma raunhyggju.  John Locke fæddist árið 1632. Husserl og fyrirbærafræðin, frönsk heimspeki. Inngangur að vestrænni heimspeki, Bryan Magee.  Gunnar Ragnarsson þýddi.  Tabula rasa, rökleg nauðsyn, auð örk. Fást, Pétur Gautur og Nietxsche.

Táldrægni

 Vafurlogi, flöktandi logi, hrælog, mýrarljós.  Drykkjuraus og timburmenn, trukkalessur, feðraveldi, tráma, ég líka, jafnrétti, p pillan, almanneign, gjörningaveður, fólksfjölgun. Hver hefur ekki áhyggjur af kólnun jarðar, ísöld í nánd sé til langs tíma litið. Reipi, amboð, ærinn starfi kvenna og karla. Vaðmál, rauðablástur, blautfiskur. Minni bundið við ættir. Þorfinnur karlsefni, Guðríður Þorbjarnardóttir, og Snorri Þorfinnsson . Máltaka barna, fullveldi, veðrabrigði, mannfjölgun, spár, hlýjnun jarðar, vítiseldar, gagnrýni, ung kynslóð.

Dúndur

 

   Taugalífendakerfi, lotukertfi, daufar útlínur í stað þykkildis.  Vafurlogi, flöktandi logi, hrælog, mýrarljós.  Drykkjuraus og timburmenn.  Jafnréttis er krafist, pillan,     almannaeign, gjörningaveður, hlýjnun veldur þurrki, báli og brandi, fólksjjölgun, jafnvægi.  Hver hefur ekki, sé til langs tíma er litið áhyggjur af kólnun jarðar, ísöld á næsta leiti. Kólnun af mannavöldum. Reipi, amboð, vaðmál, rauðablástur, blautfiskur, ærinn starfi kvenna og karla.  Minni bundið í ættum.  Þorfinnur karlsefni, Guðríður Þorbjarnardóttir og Snorri Þofinnsson.  Bæði prests og bidkupsætt.  Skagfirðingar; ferðalangar.  Skordýrafjöld. Fæða fugla.  Frjóvgun gróðurs, raki og hiti, ruddir skógar, skordýraeitur, rányrka, ofsóknir í Indókína, Brasilíu Kína og víðar.

Fátækt, glæpur, þrældómur, afkoma;  launavinna, smánarlaun, húngurlús, blaðlús, listir, kvakað í mó;  bardagahamur.      

 

 

Hvort heldur?

Svokallaður óþarfi og lífsafkoma, þeirra, sem óþarfann framleiða. Sá hefur nóg sér nægja lætur.  Handverk, iðnaður, velsæld.  Virðing, virðing fyrir gengnum kynslóðum og átök útreiknuð, launaþrælkun, misskipting gæða, framboð og eftirspurn þvert á landamæri. Vistarband, tryggð framfærsla,  fátæktarsamfélag þrúgað glæpum og fátækt, markhópar,stéttir.  Árabátar, skútur, togarar, nauðþurftir, surplus. Gort og virðingarleysi upphefð á ótalvegu.  Loftlagsbreytingar, kólnun jarðar eða hlýjnun.  The harder they come / the harder they fall /   one  and all.  Reggie.  Hvort heldur?  Vegan, húsdýr í útrýmingarhættu, örplast.  Draugar í geðrofi.  Hlaupakettir um allar jarðir.  Feðraveldi, trukkalessur, feministar, gagnkynhneigðir, getnaður, máltaka barna, fullveldi;  fólksfjölgun, þensla, veðrabrigði.

Gleðileg jól.

Indókína

  
   Samtök frjálslyndra og vinstrimanna, 1969-79. Unglingafjöld á Ho Chi Minh stignum klyfjaðir vopnum frá Sovét. og Kína.  Loftárásir Bandaríkjamanna dugðu ekki til sigurs. Óshólmar Mekong og frumskógar, skotmörk.  Þjóðfrelsisher Víet Cong í Suður Víetnam. 

Ráðherrar að norðan settust í valdastóla í stríðslok. Japanir og Frakkar 1946 -54 og Bandaríkjamenn 1957-1975 lutu allir í lægra haldi fyrir kommúnistum.  Víetnamar flúðu unnvörpum valdhafa og settust m.a. að hér á landi sumir hverjir af kínverskum uppruna. Allsstaðar þar sem Bandaríkjamenn fleygðu sprengjum á Indókína, á Víetnam, Laos og Kambódíu eru kommúnistar  á valdastóli. Hvað segir það okkur? Kínverskar byggðir eru á víð og dreif í borgumí Austurlanda fjær og víðar.

Brámáni

 

   Uppskera jarðar og markmið, lagamál, gróði, bankaviðskipti, eyðsla, vasapeningur, regstrarfé, uppskera, afrakstur jarðar og markmið;  þrælahald, græðgi, arðrán, náttúruspjöll, launaþrælar á milli tanna manna naumt stýft úr hnefa, þytur í lofti og laufi, slaki og hnykkur, slinkur, sem leysist úr læðingi.  Megasukk.

   Fasistar Mússólínis stugguðu ítölsku mafíunni úr landi brott til Vesturheims. Mafíósarnir hópuðust síðan með bandaríska hernum við hernám Ítalíu.  Lenín, búsettur í Sviss vissi af Mússólíní þá sveitarstjórnarmanni á Norður Ítalíu, sósíalista og hrósaði honum fyrir framgönguna. Hvað varð um allaballa og þjóðernissinna, Frjáls þjóð, í umróti daganna  Fylling stundanna, gleymmérey.  Víet Cong, bændaher, fengu vopn frá Rússum og Kína via Norður Víetnam.  Vindar geysa á strönd Víetnams líkt og víðar. Loftárásir Bandaríkjahers á  Kambótíu og Laos dugðu ekki til sigurs. Hvernig reynast lýðveldi. og lýðræði í Brasilíu, Ungverjalandi, Póllandi ? Þýskalandi og Víetnam svo að dæmi séu tekin.

Hávaði

      Nauðþurftir og kapital, sjálfþurft, hátíðrútgjöld eftir þörfum, atvinna, dans, söngur, gleði;  lögmálsbinding og sláturdýr, veðrahjálmur.  Þýskaland, eftirstríðsár, stúdentauppreisnir 1968.  Tráma.  Trukkalessur og feðraveldið, usli, eninga meninga,  kynbundin ærsl. Eldar og hrun og rústir. Fólksfjöldinn eltir upp á sína æru og trú fjármagn sem sest í stillur. Reikningur, tvöfalt bókhald; landaurar, kúgildi, 120 álnir vaðmáls, sex ær loðnar og lembdar í fardögum á vori, 240 fiskar á móti kúgildi.  Leigukúgildi, innistæðukúgildi.  Fleira fólk, meiri afrakstur. Minni afrakstur færra fólk. Varaforði. Germynd, miðmynd, þolmynd.  Líkön og loftlag, hiti eða kuldi, til ills eða góðs.  Hvenær lagði síðast ís á Tempsá?  Snúður og snælda.  Þeir halda nánast í einum kór hópinn náttúrufræðingarnir. Yfirgefnar byggðir Maja í miðameríku og El Niño á okkar dögum. Ísinn setur sinn svip á norðurslóðir og inn á tempruðu beltin. Hvað verður til ráða?  Eigum við að vera á nálum út af veðrinu?  Ísilögð jörð á næsta leiti.

    Bartelenémo de las Caass í Karabíahafinu á 16. öld. Þríhyrningsverslunin.

    Ludendorf, Hindenburg og Lenín (bjó í Sviss) ferðaðist byrgur af gulli í innsigluðum  járnbrautarvagni via Þýskaland, Svíþjóð Til Pétursborgar.  Lenín komst til valda og efndi loforð dró Rússa út úr ófriðnum mikla undir lok hans og afhenti Þjóðverjum mestallt Hvíta Rússland og Úkrainu. Keisurum steypt af stóli.  Sekt í kristni skömm múslíma blygðun.  Kímnigáfa og tjáningarfrelsi.


Modern Times.  A history of the world from the 1920s to the 1990.  Paul Johnsson.

Ragnarök

   

  Fimbulkuldi og eldar vítis;  frystiklefar, kyndiklefi.  Loftlagsbreytingar hafa orðið fyrr á öldum án þess að mannshöndin kæmi nærri.  Eru loftlagsbreytingar af mannavöldum kredda?  Hlýjnun og kólnun ræður jafnvægi með eða án eldneytis, hæðir og lægðir. Vélvæðing í Kína, í Venesúvela og Afríku og víðar veldur iðnaðarmengun sviða í lungum;
skakkaföll í landbúnaði.  Örplast, skordýraeitur, tlbúinn áburður, hömlulítð skógarhögg, dýr í útrýmingrhættu. Jarðnæði, þurrkur, regn, hlýindi kul, fólksfjöldi, eldsneyti.  Hitabelti, tempruðu beltin og kuldabelti. Hvort væri vænlegra hlýnun jarðar eða kólnun.  Koltvísýringur og gróður jarðar eiga ágæta samleið í hlýrra loftslagi.  Al Gore og gróðurhúsaáhrifin.  Gatá ósanlaginu. Norðurhvel, suðurhvel, miðbaugur. Fimbulvetur, glóðaofn. Plast og svifryk, iðnaðarúrgangur, örplast, púst, bílaflotinn, skipastóllinn, flugvélar. Þungi og drungi setja sinn svip á allt og alla.  Það læra börnin, sem fyrir þeim er haft.Hvað er athuganarvert við hlýjnun jarðar?  Hvað áhrif yrði til bóta ef kólnun jarðar næði yfirhönd?  Umbúnaður í lagi?

Hafið bláa hafið

  Hafið er basískt, andrúmsloftið, koltvísýringur, gróður jarðar;  súrnun í laufbingjum í skógrbotni á hausti kveikja bruna líkt og í heyhlöðum. Eldingar líka. Þurkur, hlýindi. Hlýindi, kólnun verður vart handstýrt.  Kólnun jarðar eða hlýjnun, hvort er æskilegra?  Bardagi við kulda yrði harðari þraut en átök við hlýjnun. 

Sé til langs tíma litið mun ísöld á leiðinni.