Skáka hugvísindi fræðaheimsins í skjóli nafnleyndar ljósku sinnar; eru þau fyrir vikið einhverju bættari?

Kætast megi gumar, lítilla sanda, lítilla sæva, und bröttum fossi og björtum snjá, alfriðaðir fyrir mennta- og lista drýldni, bólusettir fyrir óbrengluðum hryllingsstörfum drabbaralegs og sukksams frelsis, hvort heldur er í nafni hugmyndafræði, upplýsingaskyldu eða dægradvalar. Þær er margar Ástur Sólliljurnar, sem blunda á svæfli sljórrar kreddufestu, syndlausir sakleysingjar, vaktir hvern virkan morgun til að borga slátrara og bruggara knappan eyri fyrir lífsbjörg sína, grátklökkir yfir fúlum og vondum heimi einhvers óskiljanlegs guðs, baráttumóðir og hrokandi yfir oft á tíðum lítiðfjörlegu fári, en þegjandi jafnan þunnu hljóði yfir öllu því, sem á þeim dynur. Almannaviljinn vill sinfó burt og íslensk fræði og hvað fleira?
Á átjándu öldinni gerði franskur landeigendaðall tilkall til stjórnarafskipta hjá stólkonungi Frakklands. Þeir vísuðu til aflagðar stéttarþinghefðar ríkisins. Landið rambaði á barmi gjaldþrots sakir þungs stríðsreksturs, beint og óbeint við lánadrottna. Eignastéttirnar höfðu dæmi af Englandi og höfðu óskiptan áhuga á nútíma stjórnsýslu ásamt velferð ríkisins. Auðsuppspretta var líkt og endranær forsenda velferðar. Fysíókratar með Mirabo greifa í forsvari lágu í burðarliðnum og ásamt fjölda annarra sem létu að sér kveða um skuldavanda ríkisins og stjórnskipunarmál. Loks er töluvert var liðið á nítjándu öldina og nokkuð almennur kosningarréttur fenginn unnu flokkar eignastéttanna stórsigur í þingkosningum. Danton, Marat, Robespierre og Joseph Fouche stunduðu á hugsjónir og aftökur og lágu allir í valnum 1794 nema Fouche, sem varð lögreglustjóri Napoleons. Napoleon fylgdi fram almennri herkvaðningu ógnarstjórnarinnar, léve en masse, færði fenginn heim meðan hann stóð.
Matvælaframleiðsla var líkt og hún lengi hafði verið fólksfrek iðja og annaði oft ekki knýjandi eftirpurn. Frakkar voru ekki minni bændaþjóð en Pólverjar allt fram um miðja 20. öld. Þessa sögu þyrfti nauðsynlega að rekja betur til að sporna við grillum hugmyndafræðinnar og vel má greina í bók Matthies og út kom hjá Mál og menningu sælla minninga. Var franska byltingin fyrst og fremst félagsleg bylting eða pólitísk? Persónuréttur, eignaréttur og jafnrétti fyriri lögum voru stefnumið bæði fyrir og eftir daga ógnarstjórnarinnar. Þeir sem stunda á að fella sögu þjóða og alls mannkyns að kreddum um hreyfiafl sögunnar, en líta framhjá opinskáum átökum í opnu samfélagi, rekja þess í stað alla sögu á forsendum líðandi stundar og reka fyrst og fremst pólitískan áróður með hugmyndir einar að vopni, og gaulandi garnir. Það er ekki saga.
Þeir sem þrástagast í blindgötu þráhyggjunnar um jafnrétti bæði til munúðar sem nauðþurfta til giftu eða hamingju geta bitist um fylgju sinna og hinna og hafa vítin til að styðjast við. Það væri engum frágangssök, að glugga í nýlega útkomna bók Before the Deluge. Public Debt, Inequality and the Intelecual origins of the French Revolution eftir Michael Sonenscher.
Sögufélag mætti gjarnan sjá sóma sinn í að gefa út, hafi þeir pata af „Greinargerð um kennslubækur í Íslandssögu og mannkynssögu í íslenzka skólakerfinu“ og unnin var fyrir menntamálaráðuneytið 1994, sjálfum sér og öðrum til glöggvunar.