Tíðarandinn teygir og togar

  Hverju veldur, að talið skuli nánast goðgá nú um stundir, leyfi nokkur sér í grandaleysi og án þess að blikna að slá því föstu, að Íslendingar geti tekið hjá sjálfum sér nokkuð, sem veigur er í við úrlausn mála? Ekki án þess að brjóta og skekkja almenna ímynd gildandi hugmynda um háttmetin aðföng utan úr míkró makró heimi. Hvað skóp annað eins og þetta? Finna má hjartalag og skilning í sögu strembinnar lífsbaráttu kynskóðanna í landinu, sem treyst geta af viti samstöðu heima og heiman með þeim, sem á okkar dögum reyna líkt á eigin skinni.

Miðast e.t.v. dregin mörk við nánd útvalinna á stjörnuhimni Hollywood, og slúðrað er um, þá háttmetnu stórvesíra Marx og Engels, Paul og John, Virginiu Woolf o.fl. dauð og lifandi tantralíkneski, lassaróna og stórsnillinga góssenlanda lífsins lystisemda. Hver getur verið orsök þvergirðingslegra og margþvældra eftirapana í listum og daglegu fari landans? Eymur hreinnar og klárrar minnimáttarkendar, hersetu? Tabula rasa. Dugleysi, þrælkun, doði, ofstæki, klamburhugmyndir upp úr tungheftri skjóðu hjartans, fyllt tálsýnum úr ímyndaðri vígstöðu. Raunar hefur látist á sannast, svo eftir hefur verið tekið, að pólitísk hugmyndafræði liðinnar aldar, hundheiðin í kjarna sínum, toguð og teygð, er versta þrautalending sem þekkist um víðan vang, hérna megin lífs og dauða. Síðasta sort. Óþarfi er að gera upp á milli svartstakka, rauðstakka, brúnstakka. Eða neo lib. neo con. New Jersey, USA.

Allt átti að gera nýtt, óþekkjanlegt, og á enn. Með þátttöku sem flestra í öllu, hverju sem er, allsstaðar og hvergi. Með herkjum, í heimi hugmynda, beint eða á svig og í bakið á þeim klambursmið sem klambursmíðina tilbjó. Róttækni, sem hvergi festir hönd á rót án þess að rífa og tæta, í flöktandi nýungagirni sinni, forherðingu og tómlæti, telst vart merkilegri en barnaleg árátta, nykruð nýgerving, látalæti, brask. Andóf er starfi, en hefur ekkert með hugmyndafræði nauðsynlega að gera, tiltekna markaðsfræði eða afþreyingu og allsherjarfrelsun lágstétta undan oki, öðruvísi en sem hluta af boðlegu samhengi, boðlegri heild. Andóf er leit, spurn, ekki fyrirframfengin svör. Andóf er niðursallandi gagnrýni.

Heimspekingurinn og rökfræðingurinn Bertrand Russel snuprar kollega sinn Tómas frá Aquinas fyrir ósvinnu þá að leita ástæðna fyrir einhverju, sem hann trúði fyrir fram, tilvist Guðs. Samt ver Russel hundruðum blaðsíðna í bók sinni Principia Mathematica til að sanna, að tveir plús tveir séu fjórir, en því hafði hann trúað alla ævi. Hverju líður listbrögðum og fjölföldun róttæklinga á hugmyndafræði allsherjarfrelsunar lágstétta og almennra listunnenda glóbalt? Hnefi á lofti? Ekki hnefar? Makráðir? Eitthvað dálítið. En þá höggið ríður? Búfs.

Gnýr öflugur hvinur, sónar og rymur, í múrnum, finn það, í eyrum, á augnlokum. Nútímatónsmíð. Boðast sérfræðingum í sjálftekt á launaskrá. Áfram drynur, sónar og rymur. Hvernig væri að nauðga eins og einu bandvönu vöðvatrölli í gotraufina og falast að játningu fenginni eftir sérmeðferð með tilvísun til mannréttindasáttmála Sameinuðuþjóðanna? Gára glóbalt a la torture et avec plaisir a la Martyr Pagan.